Zgodnie z ustawą o Zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu.

Samo jednak naśladownictwo towarów innego przedsiębiorcy, które nie korzystają ze szczególnej ochrony wynikającej z praw wyłącznych, nie jest sprzeczne z zasadami konkurencji i nie jest tym samym czynem nieuczciwej konkurencji, nawet w wypadku zgodności wymiarów kopii z pierwowzorem (tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lipca 2002 r., I CKN 1319/00, LexPolonica nr 356972, OSNC 2004, nr 5, poz. 73).

Jeżeli ustawa zakazywałaby naśladownictwa w sposób absolutny, to niezgodne z prawem byłoby wchodzenie na rynek z podobnymi produktami.

To kiedy w takim razie naśladownictwo jest dozwolone?

Śledząc sama ustawę oraz stanowiska przedstawicieli doktryny przyjąć należy, iż naśladowanie cudzych produktów jest dozwolone, gdy
1)ich ochrona nie wynika z przepisów chroniących własność intelektualną;
2) nie zachodzi niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd co do tożsamości produktu lub producenta oraz
3) nie ma miejsca przypadek pasożytniczego naśladownictwa stanowiącego naruszenie dobrych obyczajów (zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy znk);
4) naśladownictwo dotyczy cech funkcjonalnych produktu, z zastrzeżeniem dotyczącym niewprowadzania w błąd. (Komentarz do ustawy o znk, M.Du Vall, E.Nowińska, LexisNexis 2013)

A kiedy naśladownictwo cudzych produktów jest zakazane?

Ogólnie można stwierdzić, że naśladownictwo cudzych artykułów jest wtedy zakazane, gdy dla przeciętnego Kowalskiego bez specjalistycznej wiedzy nie jest właściwie możliwe odróżnienie kopii od oryginału – tzw. niewolnicze naśladownictwo. Przy czym wytwórca kopii i oryginału muszą pozostawać ze sobą w stosunku konkurencji, omówionym już we wcześniejszych wpisach. Muszą zatem działać na tym samym rynku.

Zastosowanie omawianego art. 13 ustawy o znk możliwe jest już na etapie poprzedzającym wprowadzanie produktu do obrotu, w szczególności gdy skopiowany wyrób jest prezentowany na targach (tak trafnie M. Poźniak-Niedzielska, S. Sołtysiński, w: Szwaja, Komentarz 2006, s. 519; inaczej SA w Lublinie w wyroku z 27 maja 1999 r., I ACa 147/99, LexPolonica nr 344720, OSA 2000, nr 3, poz. 11).
W tym miejscu przytoczyć należy ciekawy wyrok Sądu Najwyższego, który rozstrzyga, kto jeszcze, oprócz producenta, może dopuścić się czynu nieuczciwej konkurencji na podstawie omawianego przepisu.
Otóż Sąd Najwyższy w wyroku z 14 listopada 2008 r. (V CSK 162/08, LexPolonica nr 2012284) orzekł, iż czynem nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 13 ust. 1 ustawy jest także świadome wprowadzenie do obrotu przez osobę trzecią produktów skopiowanych w sposób określony w tym przepisie. W uzasadnieniu Sąd podkreślił, że istotnie, sama literalna wykładnia art. 13 ust. 1 u.z.n.k. może prowadzić do wniosku, że określonego w nim czynu może dopuścić się tylko producent produktu, gdyż tylko on może skopiować jego zewnętrzną postać.

Sąd konkluduje dalej, iż dla uznania danego czynu za delikt konkurencji zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy konieczne jest ustalenie, że kopiowanie albo świadome wprowadzanie podrobionych produktów do obrotu może wprowadzić w błąd co do tożsamości producenta lub produktu. Błąd ten dotyczy tej grupy klientów, którzy są i mogą być nabywcami tego gotowego produktu, co z kręgu nie wyłącza przedsiębiorców.
Warto zwrócić uwagę, iż art. 13 ust. 1 ustawy o znk dotyczy naśladownictwa jedynie w kwalifikowanej postaci, tj. gdy kumulatywnie spełnione są następujące przesłanki: kopiowana jest zewnętrzna postać produktu,naśladownictwa dokonuje się za pomocą technicznych środków reprodukcji i kopia może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu.
Z powyższego wysnuć należy wniosek, potwierdzony zresztą stanowiskiem doktryny, iż dozwolone jest zatem kopiowanie wszelkich elementów produktu, innych aniżeli jego zewnętrzna postać.